Beleidsdoorlichting tegemoetkoming onderwijsbijdrage & schoolkosten

gepubliceerd: 11-10-2018

Is het relevant om leraren in opleiding, vo en vavo 18+ financieel tegemoet te komen in schoolkosten? En hoe effectief en doelmatig zijn deze beleidsinstrumenten in 2008-2016 uitgevoerd? Panteia onderzocht dit in opdracht van het ministerie van OCW.

Volgens de Regeling Periodiek Evaluatieonderzoek (RPE) zijn ministeries sinds 2006 verplicht om periodiek beleidsdoorlichtingen uit te (laten) voeren. In een beleidsdoorlichting staat het onderzoeken van de doelmatigheid en doeltreffendheid van beleid centraal. Panteia voerde de beleidsdoorlichting van artikel 12 van de OCW-begroting uit: de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (WTOS).
Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten
Artikel 12 van de OCW-begroting gaat over de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten. De wet heeft tot doel de financiële toegankelijkheid van het Nederlandse onderwijs te waarborgen. Dit artikel richt zich sinds 1 augustus 2015 primair op een financiële tegemoetkoming voor:
  • Leerlingen vanaf 18 jaar in het voortgezet onderwijs (vo) en het voorgezet algemeen volwassen onderwijs (vavo);
  • Deeltijd vo 18+ leerlingen en 18+ vavo studenten;
  • Studenten aan een lerarenopleiding.
Doeltreffendheid van de WTOS
Voor de doelgroep vo 18+ en vavo 18+ kunnen we concluderen dat de WTOS bijdraagt aan de financiële toegankelijkheid van het onderwijs. Een deel van de doelgroep zou namelijk zonder WTOS financiële belemmeringen ervaren en een kleiner deel zou dan zelfs uitvallen. In totaal gebruikt minimaal 60% van de beoogde doelgroep de WTOS.

De regeling tegemoetkoming leraren (TLO) beoogt de instroom in lerarenopleidingen te vergroten door de financiële drempels te verminderen. Door de TLO zijn er in de beleidsperiode 2007-2012 tussen de 2.250 tot 3.750 personen extra ingestroomd in de lerarenopleidingen. Dit leiden we af aan een weliswaar beperkte groep van 20% van de gebruikers die aangeeft zonder TLO (waarschijnlijk) geen lerarenopleiding zou hebben gevolgd. Voor deze groep is de TLO effectief.

Doelmatigheid van de WTOS
Aangezien er in de beleidsdoorlichting een aantal beperkingen zijn geconstateerd in de mate waarin we uitspraken kunnen doen over de effectiviteit van de WTOS, is het ook lastig om uitspraken over de doelmatigheid te doen. Bovendien is in de beschikbare evaluaties naar de WTOS geen onderzoek gedaan naar beleidsalternatieven buiten de WTOS en de uitvoering(skosten).

Bekijk het kamerstuk.

Neem contact op

Heeft u vragen of wilt u meer informatie? We staan u graag te woord.

Bel ons op: 079-322 20 00