De Wet beroep Leraar kan leiden tot een sterkere positie van de leraar!

Op verzoek van het ministerie van OCW heeft Panteia onderzoek gedaan naar de stand van zaken en verwachte effecten volgens leraren, schoolleiders –en bestuurders uit het po, vo en mbo van de Wet beroep leraar (Wbl). De Wbl heeft tot doel de bekwaamheid en het bekwaamheidsonderhoud van leraren uit het po, vo en mbo naar een hoger plan te tillen. Om dit te bereiken bestaat de wet uit een drietal instrumenten:

1. Omschrijving van het beroep leraar
2. Professionele ruimte en professioneel statuut
3. Lerarenportfolio

Professionele ruimte en statuut

Een professioneel statuut of regeling werkoverleg (voor het mbo) is opgesteld volgens circa de helft van de vo en mbo-bestuurders. In het po ligt dit percentage lager. Leraren weten vaak niet of er een statuut is. Aangezien dit veelal op bestuursniveau wordt opgesteld, is dit mogelijk een verklaring van de onbekendheid onder leraren.

Conclusies over de resultaten t.a.v. de professionele ruimte en het statuut zijn:

• Leraren ervaren veelal in voldoende mate vakinhoudelijke, vakdidactische en pedagogisch zeggenschap zoals bedoeld in de Wbl. Hierbij gaat het zowel om degenen met als degenen zonder statuut of regeling werkoverleg.
• Leraren (en circa de helft van de schoolleiders) zijn positief over de mogelijke bijdrage van het statuut of regeling werkoverleg aan (meer) dialoog over: beroepskwaliteit tussen leraren en schoolbestuur –of leiding en (meer) zeggenschap voor de leraar.

Lerarenportfolio

Hoewel het feit dat het lerarenportfolio onder de meeste bestuurders, schoolleiders en leraren wel bekend is, doen zij hier nog weinig mee. Zo geeft maar een beperkt aantal bestuurders en schoolleiders aan de personeelsgegevens te hebben aangeleverd voor het portfolio. Zij vinden dat er nog teveel onduidelijk is over wat er met deze gegevens gaat gebeuren. Ook het aantal ingeschreven leraren is met 21% aan de lage kant. Niet-ingeschreven leraren zijn meestal niet overtuigd van de meerwaarde van inschrijving.

Conclusies over de resultaten t.a.v. het lerarenportfolio zijn:

• Schoolbestuurders –en leiders zien veelal niet de meerwaarde in van het portfolio ten opzichte van het bekwaamheidsdossier. Zij zijn dan ook niet of nauwelijks overtuigd van de stimulans die het lerarenportfolio voor leraren kan zijn om te werken aan hun professionele ontwikkeling.
• Hoewel de meeste leraren in de afgelopen twee jaar tussen de drie en zes scholingsactiviteiten hebben uitgevoerd, registreren zij die veelal niet in het portfolio. Bijna de helft (46%) van de ingeschreven leraren is wel tevreden over de mate waarin het portfolio inzicht biedt in hun professionele ontwikkeling. Maar het stimuleert hen niet om te werken aan hun professionele ontwikkeling.

Verwachte effecten van de Wbl

Dat de Wet beroep leraar kan leiden tot een sterkere positie van de leraar. Daar geloven zowel schoolbestuurders, schoolleiders als leraren in. Wel is het geloof onder schoolleiders en leraren (beiden 63%) iets sterker dan onder bestuurders (55%). Ook verwachten schoolleiders en leraren, in tegenstelling tot schoolbestuurders, een positief effect van de Wbl op de beroepskwaliteit van leraren en op de motivatie van leraren om aan hun bekwaamheidsonderhoud te werken.

Het rapport vindt u hier.