Voor de provincie Overijssel is het belangrijk dat er goede transport- en vervoersmogelijkheden zijn. Dit zorgt voor economische groei en goede werkgelegenheid. Daarom heeft de provincie Overijssel in 2015 aan Panteia gevraagd om de logistieke monitor te ontwikkelen en te onderhouden. Recentelijk zijn de laatste ontbrekende cijfers over het jaar 2019 gepubliceerd. U kunt met de Monitor Logistiek Overijssel de belangrijkste ontwikkelingen bekijken op het gebied van de sector logistiek, de ontwikkeling van de goederenstromen door de provincie Overijssel en de verkeersdrukte op de weg, het water en het spoor.
Ten aanzien van logistiek, zien wij in 2019 de volgende ontwikkelingen in Overijssel:
- Er zijn in Overijssel bijna 1.260 logistieke vestigingen die aan circa 17.900 mensen werk bieden. De vestigingen genereren een omzet van bijna 3,4 miljard (excl. BTW). Het aandeel van de sector logistiek in de totale omzet in Overijssel ligt op 3% (in Nederland is dit 3,2%).
- In 2019 nam de werkgelegenheid in de sector Logistiek in Overijssel toe met 2% ten opzichte van 2018, minder dan Nederland als geheel (4,5%). Het aantal logistieke vestigingen nam in 2019 in Overijssel toe. Met een toename van 46 vestigingen (3,8% groei) was de groei sterker dan in 2018 (0,2%, 2 nieuwe vestigingen) maar bleef wel achter bij de groei in heel Nederland (8,1%). De omzetgroei in 2019 was in Overijssel met 3,2% iets minder goed dan die van Nederland (4,2%).
- In 2019 werkt 59,7% van de werknemers in de logistieke sector in Overijssel in de deelsector goederenvervoer over land, 23,6% bij distributiecentra, 14,1% in de logistieke dienstverlening en 2,5% in het goederenvervoer over water. In 2019 was er een groei van het aantal banen bij goederenvervoer (3%) en bij distributiecentra (2,8%). In de logistieke dienstverlening daalde de werkgelegenheid (-3,1%).
- Van alle werknemers in Overijssel in de logistieke sector, werken er 9.026 (50,3%) in het COROP-gebied Noord-Overijssel, 7.658 (42,7%) in Twente en 1.246 (7%) in Zuidwest-Overijssel. In 2019 steeg de werkgelegenheid in de logistieke sector het meest in Zuidwest-Overijssel (5,3%). De groei in Noord-Overijssel en Twente bleef hier iets op achter met respectievelijk 2,0% en 1,6%.
- Ondanks dat in Twente niet de meeste mensen werken in de logistieke sector, heeft Twente wel de meeste vestigingen: 590 (47%), gevolgd door Noord-Overijssel met 547 vestigingen (43%) en Zuidwest-Overijssel met 122 vestigingen (10%).
- De deelsector goederenvervoer over land is in alle drie de COROP-gebieden veruit de grootste. De deelsector distributiecentra is in het COROP-gebied Noord-Overijssel relatief groot voor de werkgelegenheid. In Twente geldt dat voor de logistieke dienstverlening.
Ten aanzien van de goederenstromen, zien wij in 2019 de volgende ontwikkelingen in Overijssel:
- Het transport binnen Overijssel (‘intraregionaal’) heeft in 2019 een omvang van bijna 20 miljoen ton en vindt vrijwel geheel plaats over de weg (98,4%).
- Het totaal vervoerd volume goederen van of naar de provincie Overijssel is in de afgelopen jaren toegenomen met 35% van 49,2 miljoen ton in 2010 naar 66,5 miljoen ton in 2019. Deze groei werd grotendeels door het wegvervoer opgevangen (41% toename).
- Het wegverkeer kende vooral een sterke groei tussen 2010 en 2015. Hierdoor nam het aandeel van de binnenvaart in de modal split af van 23,8% in 2010 tot 18,2% in 2015.
- Het verver over water is sinds 2015 gestegen met 18% naar 13,8 miljoen ton in 2019. Terwijl het wegverkeer slechts steeg met 1% naar 52,7 miljoen ton in 2019. Het aandeel binnenvaart steeg dus ook en staat in 2019 op 20,7% (19,2% in 2018).
- De trein speelt in het verver van of naar Overijssel nauwelijks een rol meer.
- Van het ttaal vervoerd volume van of naar Overijssel neemt de COROP-regio Noord-Overijssel 45,9% (30,5 miljoen ton) voor zijn rekening, Twente 41,0% (27,2 miljoen ton) en Zuidwest-Overijssel 13,1% (8,7 miljoen ton).
- In het verver van of naar Overijssel is de goederencategorie ‘Agribulk’ met 23,1 miljoen ton in 2019 de grootste categorie.
- De totale doorvoer van goederen door Overijssel is vergeleken met 2018 gegroeid met 2% naar 47,4 miljoen ton in 2019. Het aandeel van vervoer over water is gestegen van 7,0% in 2018 naar 8,5% in 2019. Ondanks deze stijging, blijven binnenvaart en spoor (aandeel 4,6%) een ondergeschikte rol spelen in de doorvoer.
Ten aanzien van de verkeersstromen vonden de volgende ontwikkelingen plaats:
- De hoeveelheid vrachtautobewegingen over de weg is in 2019 toegenomen met 1,6%. Die groei is wat minder dan in de twee jaar ervoor (4% groei per jaar). Die groei vond overigens alleen plaats op Rijkswegen. Daar nam de hoeveelheid met 2,6% toe, terwijl er op provinciale wegen een daling van 1,5% was.Op Rijkswegen in Overijssel ligt het aandeel vrachtverkeer in 2019 op 19,0%, op provinciale wegen op 13,0%. Het aandeel is bijna gelijk aan 2018.
- Op drie waarnemingspunten (sluis Eefde, Spooldersluis en Stadsbrug Kampen) was in 2019 sprake van een afname van het aantal scheepspassages ten opzichte van 2018. Bij sluis Aadorp was een lichte stijging te zien.Over de langere termijn fluctueert het aantal scheepspassages door de jaren heen. Na een stijging in 2018 is het niveau in 2019 iets lager dan in 2017. De oorzaak van de fluctuaties over de jaren heen ligt in een combinatie van de economische ontwikkeling (de ontwikkeling van de binnenvaart is over het algemeen sterk conjunctuurgevoelig) en de duur van laagwaterperiodes (bij laag water zijn meer schepen nodig om dezelfde hoeveelheid lading te vervoeren).
- Door de beperkte overslagmogelijkheden in Overijssel betreft het grootste deel van de goederentreinen in Overijssel doorvoerverkeer. Het aantal goederentreinen op de verbinding West-Oost (Apeldoorn-Deventer-Almelo-Oldenzaal-Duitsland) is in 2019 ten opzichte van 2018 ongeveer gelijk gebleven. Het aantal treinen op de verbinding naar het noorden (Amersfoort-Zwolle-Meppel) is na een jarenlange daling in 2019 iets toegenomen.
De logistieke monitor voor Overijssel is hier te raadplegen.