Arbeidsaanbod van financiële, juridische en IT-technische specialisten nauwkeurig in beeld gebracht door Panteia
De arbeidsmarkt voor financiële, juridische en IT-technische specialisten is al jaren erg krap. Dit maakt het lastig om de vraag naar deze specialisten zo in te vullen dat het maatschappelijk belang optimaal gediend wordt. Om werkgevers met een maatschappelijke opgave te ondersteunen in hun werving van deze essentiële specialisten, heeft Panteia het arbeidsaanbod nauwkeurig in beeld gebracht.
Financiële, juridische en IT-technische specialisten vormen de ruggengraat van de Belastingdienst. Als onderdeel van de arbeidsmarktmonitor die Panteia voor de Belastingdienst uitvoert, heeft de Belastingdienst Panteia opdracht gegeven het precieze aanbod aan deze specialisten te onderzoeken met behulp van CBS-microdata. Daarbij stonden de volgende vragen centraal:
- Hoeveel studenten studeren jaarlijks af van financiële, juridische en IT-technische opleidingen?
- Naar welke sectoren stromen afgestudeerden van financiële, juridische en IT-technische opleidingen uit, en in welke mate?
- Hoe vaak wisselen afgestudeerden van financiële juridische en IT-technische opleidingen van baan? Tussen welke opleidingen vindt daarbij uitwisseling plaats?
- Hoe vaak wisselen afgestudeerden van financiële, juridische en IT-technische opleidingen bij hun eerste baanwisseling naar een andere sector? Tussen welke sectoren vindt daarbij vooral uitwisseling plaats?
Veel pas afgestudeerde financiële, juridische en IT-technische specialisten op mbo-niveau
Het onderzoek van Panteia laat zien dat het grootste deel van de pas afgestudeerde financiële, juridische en IT-technische specialisten uit 2021 een mbo-achtergrond heeft. Van alle pas afgestudeerde financieel specialisten is 69% afkomstig van het mbo. Voor juridische en IT-technische specialisten ligt dit aandeel op respectievelijk 45% en 67%. Wel zijn er binnen de subgroepen grote verschillen te zien. Zo heeft een groot deel van de pas afgestudeerden Financiën een mbo-achtergrond, terwijl dit maar een kleine groep van de afgestudeerden Accountancy betreft. Onder de juridisch specialisten is eenzelfde beeld te zien: relatief veel mbo’ers onder pas afgestudeerden Juridisch, maar geen enkele mbo’er bij de groep Fiscaliteit. Ditzelfde geldt voor IT-technische functies, met een groot aandeel pas afgestudeerden ICT op mbo-niveau, maar enkel wo-afgestudeerden Data & analyse. De hoogst gespecialiseerde functies blijven daarmee het domein van theoretisch afgestudeerden. Voor minder specialistische functies zijn daarentegen relatief veel praktisch opgeleide afgestudeerden beschikbaar.
Zakelijke dienstverlening populairste instroomsector pas afgestudeerden FJIT-specialisten
Pas afgestudeerde financiële, juridische, en IT-technische specialisten vinden het vaakst hun eerste baan (na afstuderen) in de zakelijke dienstverlening. Er doen zich kleine verschillen voor tussen specifieke specialisaties. Pas afgestudeerden Accountancy en Fiscaliteit stromen vooral - respectievelijk 26% en 74% - in, in de sector Zakelijke dienstverlening I, waar kantoren van accountants en belastingconsulenten te vinden zijn. Binnen de groepen Data & analyse en ICT stromen pas afgestudeerden vooral – respectievelijk 35% en 29% - de sector Zakelijke dienstverlening II in, naar een kennis- of adviesbureau, dan wel een softwareontwikkelaar. Pas afgestudeerden Financiën en Juridisch maken het vaakst – respectievelijk 20% en 22% - een eerste stap naar een uitleenbedrijf. Instroom in de sector overheid is het grootst onder pas afgestudeerden Data & Analyse: 19%. Slechts een klein deel van de afgestudeerden vindt een eerste baan bij de overheid.
Baanwisselaars belangrijke bron van arbeidsaanbod, vooral voor fiscaliteit
Van alle financiële, juridische en IT-technische specialisten afgestudeerd sinds 2012, wisselden in 2021 93.835 specialisten van baan. Daarmee was deze groep meer dan vijf keer zo groot als de groep pas afgestudeerden. Baanwisselaars vormen daarmee een belangrijke bron voor werkgevers zoekende naar dit soort specialisten. Dit geldt in het bijzonder voor financieel en fiscaal specialisten, waar de groep baanwisselaars in beide gevallen meer dan zes keer zo groot was als de groep pas afgestudeerden. Voor ICT’ers is dit beeld anders: de groep baanwisselaars heeft de omvang van ‘slechts’ vier maal de groep pas afgestudeerde ICT’ers. Baanwisselaars zijn daarmee ook in de beroepsgroep ICT een belangrijke wervingsbron, maar in mindere mate dan bij andere beroepsgroepen.
Zakelijke dienstverlening ook populair bij tweede carrièrestap
Financiële, juridische, en IT-technische specialisten die na hun eerste baan een tweede carrièrestap maken verschillen nauwelijks van pas afgestudeerden in hun keuze voor een sector. De zakelijke dienstverlening staat ook bij doorstromers centraal. Het meest opvallend is het verschil dat zich voordoen onder fiscaal specialisten, die bij een tweede stap minder vaak kiezen voor de zakelijke dienstverlening. Dat doen zij weliswaar nog steeds het vaakst, met een doorstroom van 45% van de baanwisselaars naar zakelijke dienstverlening I, maar met daarnaast ook een doorstroom van 14% naar de overheidssector.
