Nieuwe alcoholwet maakt een einde aan hoge korting op alcohol; gedrag consument lijkt nagenoeg onveranderd
Sinds de invoering van de Alcoholwet op 1 juli 2021 mag er niet méér dan 25% korting worden gegeven op alcoholhoudende dranken. De meeste retailers houden zich hieraan, waardoor de gemiddelde kortingen zijn afgenomen. De meeste consumenten geven echter aan niet minder te zijn gaan kopen nu ze minder korting kunnen krijgen. Onder jongeren (18-30 jaar) is de groep waarop de nieuwe wet wel effect heeft het grootst: bijna 1 op de 5 van deze groep koopt nu minder alcohol dan voorheen.
Retailers verleiden consumenten om méér te kopen
Hoewel kortingsacties van méér dan 25% bijna niet meer voorkomen, bieden sommige situaties nog steeds mogelijkheden voor een hogere korting. Dit komt door prijsverschillen tussen retailers en lagere prijzen van grootverpakkingen. Op hoofdlijnen zijn marketingstrategieën van retailers tussen 2020 en 2023 vergelijkbaar gebleven. Toch zijn er enkele opmerkelijke veranderingen, zoals een langere duur van kortingsacties en de toename van 'tweede halve prijs'-acties. Dit laatste type acties verleidt consumenten meer te kopen dan ze oorspronkelijk van plan waren. Daarbij blijkt uit het onderzoek dat wanneer er meer alcohol in huis is, de kans op ‘bingedrinken’ toeneemt.
Consumenten maken hun eigen verwachtingen niet helemaal waar
Toen we in 2020 vroegen of consumenten dachten dat ze hun drinkgedrag zouden aanpassen als er minder gunstige prijsacties waren, gaf een aanzienlijk deel aan minder te gaan drinken. Nu, drie jaar later, beweren consumenten overwegend dat de wetswijziging hun koopgedrag niet heeft beïnvloed. Daarbij zijn er wel enkele verschillen tussen leeftijdsgroepen, waarbij vooral jongeren een iets grotere afname in hun koopgedrag rapporteren. De voorspelling dat consumenten naar het buitenland zouden uitwijken voor betere prijsacties klopte wel. Iets minder dan 28% van de consumenten geeft aan dit te doen.
Over het onderzoek
In opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport bracht Panteia in beeld hoe de nieuwe Alcoholwet de prijsacties en promoties door producenten en retailers heeft beïnvloed. Ook peilde Panteia de meningen en gedragingen van consumenten. Het onderzoek bestond uit een voormeting in 2020 en een nameting in 2023. Gelet op de tijd tussen de twee metingen zijn niet alle uitkomsten volledig en uitsluitend aan de Alcoholwet toe te schrijven. Mogelijk spelen diverse andere factoren ook een rol in de ontwikkeling sinds 2020. Zo hebben de COVID-19-pandemie en de inflatie wellicht ook het gedrag en de trends beïnvloed.
Het volledige rapport met alle resultaten kunt u hier downloaden.
