Panteia ondersteunt bij advies versterking kennis voormalig Nederlands-Indië
Op 8 februari 2023 overhandigde de Commissie versterking kennis voormalig Nederlands-Indië haar rapport ‘Deel en verbind’ aan de staatssecretaris Maarten van Ooijen van het Ministerie van VWS met daarin adviezen over hoe kennis en inzicht in geschiedenis voormalig Nederlands-Indië kan worden vergroot bij een zo groot mogelijk publiek. Panteia voerde diverse opdrachten uit ter ondersteuning van de Commissie en de totstandkoming van het advies.
Naar schatting twee miljoen Nederlanders hebben banden met de voormalige kolonie Nederlands-Indië dat na een heftige strijd Indonesië werd. Dit is een heterogene groep met uiteenlopende ervaringen, herinneringen en trauma’s die tot op de dag vandaag doorwerken. De complexe geschiedenis van die gemeenschappen en het koloniaal verleden is voor veel Nederlanders een blinde vlek. Uit een eerdere raadpleging door Panteia onder Nederlanders die een band hebben met de voormalige kolonie Nederlands-Indië bleek dat deze groepen met name de verspreiding van kennis noodzakelijk vinden voor begrip en erkenning. Daarom werd op 25 oktober 2021 de Commissie versterking kennis geschiedenis voormalig Nederlands-Indië ingesteld. De Commissie, onder leiding van voormalig minister Bussemaker, kreeg als opdracht de rijksoverheid te adviseren over hoe de kennis en het begrip over, en het inzicht in de geschiedenis van ‘voormalig Nederlands-Indië’, in al haar verschillende perspectieven, structureel kan worden vergroot binnen de Nederlandse samenleving.
Om de Commissie te ondersteunen in haar advies, deed Panteia in 2022 onderzoek naar hoe er structureel meer aandacht kan komen voor dit thema binnen de erfgoedsector, hoe erfgoed in brede zin hierbij te betrekken en hoe erfgoedinstellingen elkaar rondom dit thema kunnen versterken. Uit de gesprekken met erfgoedinstellingen en experts kwamen adviezen naar voren over mogelijke samenwerkingsprocessen en beleidsmaatregelen. Deze adviezen vormden input voor het eindrapport ‘Deel en Verbind’ van de Commissie. De Commissie adviseert onder andere om de geschiedenis van voormalig Nederlands-Indië een prominente plek te geven in het onderwijs, samenwerking tussen erfgoedinstellingen en musea op dit thema op nationaal en internationaal niveau te stimuleren en ook om verbindingen tussen erfgoed en onderwijs te verstevigen.
Een jaar eerder voerde Panteia onderzoek uit naar het educatieve aanbod over de geschiedenis van voormalig Nederlands-Indië, de dekolonisatie en de komst van mensen vanuit de voormalige kolonie naar Nederland. Het onderzoek belichtte vormen van educatie die plaatsvinden binnen en buiten het reguliere onderwijs, hoe dit gebeurt, welke inhoud wordt belicht en waar verbetermogelijkheden zijn. De inzichten zijn het startpunt geweest voor het werk van de Commissie in de maanden die volgden.
Sinds 2017 voert het Ministerie van VWS een beleid van 'collectieve erkenning van de Indische en Molukse gemeenschap' in Nederland. Momenteel werkt Panteia in opdracht van het Ministerie van VWs aan een reflectie op dit beleid.
Lees hier het rapport ‘Erfgoed voormalig Nederlands-Indië’ (2022) en hier het rapport ‘Inventarisatie educatie geschiedenis voormalig Nederlands-Indië’ (2021).
Het rapport ‘Deel en verbind’ van de Commissie versterking kennis geschiedenis Voormalig Nederlands-Indië is hier te raadplegen.
