Alcoholreclame specifiek gericht op minderjarigen komt weinig voor, toch komen ze er volop mee in aanraking

Parallel aan de Monitor Kindermarketing voor Voedingsproducten voerde Panteia in 2023 een Monitor Alcoholmarketing uit. Daarin hebben we gekeken naar de wijzen waarop jongeren tot 18 jaar in aanraking (kunnen) komen met reclame voor alcoholhoudende drank en de alcoholvrije varianten daarvan. Uit de monitor komt naar voren dat alcoholproducenten terughoudend lijken met het richten van reclame op jongeren, maar dat minderjarigen in de media en in hun omgeving toch veel reclame voor alcohol zien.

Er zijn in de Mediawet en de Reclamecode strenge regels afgesproken voor alcoholreclame. Zo mogen drankmerken geen tv- en radioreclame uitzenden vóór 21:00u en moeten zij online leeftijdsrestricties hanteren voor reclames. Over het algemeen worden deze regels goed nageleefd.

Influencers zijn een aandachtspunt, naast de ruimte in de huidige wetten en regels

De regels voorkomen echter niet dat jongeren bijvoorbeeld via sociale media veel bewuste en onbewuste alcoholpromotie kunnen tegenkomen. Enerzijds vormt alcohol een onderdeel van het dagelijks leven van vloggers die zich onbetaald op foto’s en in video’s laten vastleggen met bier en wijn. Daarmee maken zij ‘onbewust’ reclame voor bepaalde merken en het drinken van alcohol in het algemeen, inclusief excessieve vormen hiervan. Anderzijds zijn er ook voorbeelden van onder jongeren populaire influencers die als gezicht voor reclamecampagnes worden uitgekozen. Daarbij geven ze lang niet altijd duidelijk aan dat het gaat om een bewuste vorm van promotie.

Naast de influencers zien wij nog een aantal concrete aandachtspunten ten aanzien van alcoholreclame:

• De regel dat er via verschillende media geen reclame voor alcohol mag worden gemaakt wanner 25% of meer van de kijkers minderjarig is, voorkomt niet dat aanzienlijke groepen jongeren (soms tussen de honderd en tweehonderdduizend) op deze wijze alsnog alcoholreclame zien.
• De regel dat er voor 21:00u geen reclame voor alcohol mag worden gemaakt geldt niet voor online media en sponsoring. En dat terwijl de online wereld en grote gesponsorde sportevenementen juist interessant zijn voor jongeren.

De Monitor Alcoholmarketing is in 2023 voor het eerst uitgevoerd en krijgt een vervolg in 2024.

Het volledige rapport kunt u hier vinden.