Inventarisatie van activiteiten- en agentgebaseerde modellen
In opdracht van SIVMO - een samenwerkingsverband van verschillende Nederlandse overheden en infrastructuurautoriteiten – heeft Panteia onderzoek gedaan naar het potentieel en de praktische toepassing van activiteiten- en agentgebaseerde modellen (AABM's) om beleid op het gebied van mobiliteit en transport op te stellen.
Het rapport "Inventarisatie van activiteiten- en agentgebaseerde transportmodellen" is opgesteld door Jan Kiel, Servé Hermens, Mirco Hogetoorn, Janneke Janson-Goossens en Lucia Schlemmer van Panteia, en beschrijft de mogelijkheden en uitdagingen van een overgang van traditionele transportmodellen naar de meer geavanceerde activiteiten- en agentgebaseerde modellen.
Achtergrond
Traditionele transportmodellen hebben lang gediend als basis voor transportplanning en beleidsvorming. Deze modellen missen echter vaak de flexibiliteit en gedetailleerdheid die nodig zijn om beleid te maken voor moderne transportsystemen. Het veranderende mobiliteitslandschap, gekenmerkt door innovaties zoals autonome voertuigen, slimme mobiliteitsoplossingen en een toenemende vraag naar sociale gelijkheid en inclusie, vereist een meer geavanceerde aanpak.
Activiteitgebaseerde modellen (AcBM's) en agentgebaseerde modellen (AgBM's) bieden een meer gedetailleerde en realistische weergave van reisgedrag en -patronen. Deze modellen zijn bijzonder geschikt om complexe problemen aan te pakken, zoals de integratie van nieuwe mobiliteitsoplossingen en de eerlijke verdeling van transportmiddelen. De SIVMO erkent deze vooruitgang en initieerde deze studie om het potentieel en de praktische toepassing van AABM's in het verbeteren van transportsystemen te onderzoeken.
Overzicht van het rapport
Het rapport biedt een inventarisatie en analyse van AABM's, met de nadruk op hun vermogen om een meer genuanceerde en accurate weergave van reisgedrag te bieden. De belangrijkste onderwerpen die in het rapport aan bod komen zijn:
- Model definities. Uitleg van AcBMs en AgBMs, met de nadruk op hun kenmerken en voordelen ten opzichte van traditionele modellen.
- Methoden. Uiteenzetting over populatie syntheses, omgaan met stochasticiteit en ruis, en het bepalen van de juiste geografische reikwijdte voor deze modellen.
- Gegevensvereisten. Leidraad voor de soorten gegevens die nodig zijn, gegevenstoegang en eigendomskwesties, en strategieën voor het beheren van gegevenskwaliteit en privacy.
- Organisatorische inzichten. Nadruk op de behoefte aan interdisciplinaire samenwerking, capaciteitsopbouw en opleiding of training van verschillende belanghebbenden.
- Praktijk ervaringen. Ervaringen van overheden, academici en marktpartijen over de uitdagingen en best practices bij het ontwikkelen en implementeren van AABM's.
Het rapport is tot stand gekomen via een uitgebreide literatuurstudie, interviews met experts van overheden, consultants en universiteiten, en een internationale workshop waarin verschillende aspecten van AABM's werden besproken. Deze aanpak zorgde voor een grondige verkenning van het potentieel, de uitdagingen en de praktische toepassingen van AABM's.
Resultaten
Het rapport concludeert dat AABM's deze modellen meer nauwkeurige simulaties van individueel reisgedrag mogelijk maken, wat waardevolle inzichten oplevert voor de planning van beleid en infrastructuur. Het rapport beschrijft ook de rol van gegevens, geavanceerde computermiddelen en interdisciplinaire samenwerking bij de ontwikkeling, implementatie en toepassing van deze modellen.
De belangrijkste bevindingen zijn:
- Verbeterde beleidsanalyse. AABM's leveren rijkere en meer gedetailleerde resultaten, waardoor meer gerichte beleidsinterventies mogelijk zijn.
- Verbeterde simulatiemogelijkheden. De modellen bieden een betere integratie van nieuwe mobiliteitstrends, zoals Mobility as a Service (MaaS) en autonome voertuigen.
- Organisatorische aanbevelingen. Het rapport pleit voor het opzetten van trainingsprogramma's, interdisciplinaire samenwerking en het gebruik van open source software om vendor lock-in’s te voorkomen.
Over SIVMO
SIVMO (Samenwerkingsverband en Innovatie Verkeersmodellen door Overheden) is een samenwerkingsverband van verschillende Nederlandse overheden en infrastructuurautoriteiten dat zich richt op het onderzoeken en verbeteren van technieken voor transportmodellering. Het samenwerkingsverband omvat Rijkswaterstaat, ProRail, de provincies Noord-Brabant en Utrecht, de Vervoerregio Amsterdam, de Metropoolregio Rotterdam en Den Haag en de gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. SIVMO pakt de uitdagingen van het veranderende mobiliteitslandschap aan met innovatieve en effectieve modelleringstechnieken.
Meer informatie en download
Belanghebbenden, waaronder beleidsmakers, onderzoekers en praktijkmensen, worden uitgenodigd om dit rapport te downloaden. Download het volledige rapport hier. Voor meer gedetailleerde informatie over het rapport en de bevindingen kunt u contact opnemen met Jan Kiel. Uw feedback en vragen worden zeer op prijs gesteld omdat we blijven streven naar vooruitgang in transportmodellering en planning.
