Nieuwe editie Global Entrepreneurship Monitor (GEM)
Nederlandse ondernemerschap in Europees perspectief
De Global Entrepreneurship Monitor (GEM) verzamelt jaarlijks internationaal vergelijkbare gegevens over het niveau en de kenmerken van ondernemerschapsactiviteiten en het ondernemerschapsecosysteem. In 2023 deden 49 landen mee, waaronder 22 Europese landen - GEM is daarmee het grootste internationale onderzoek naar ondernemerschap ter wereld. In dit Panteia rapport worden de resultaten voor Nederland beschreven en vergeleken met de Europese resp. alle deelnemende landen. De GEM bestaat al sinds het begin van deze eeuw, waardoor het mogelijk is om ook vergelijkingen over de tijd te maken. Panteia neemt als sinds de start deel aan de GEM. De informatie is verzameld door een enquête onder de volwassen bevolking (Adult Population Survey) en een enquête onder nationale experts (National Expert Survey).
Ter illustratie enkele resultaten:
- In 2023 was 13,7% van de beroepsbevolking actief betrokken bij het opstarten van een onderneming of het voeren van een jonge onderneming (Total early stage Entrepreneurial Activity, TEA) en dat is hoger dat in 2022 (12,5%). De stijging betreft met name beginnende ondernemers. Van de Europese landen is Nederland na Letland het land met de hoogste TEA, gevolgd door Kroatië, Estland en het Verenigd Koninkrijk. Naast het gunstige ondernemerschap-ecosysteem is het relatief hoge aantal zzp’ers mogelijk een van de verklarende factoren.
- Een derde (33%) van deze groep (van opstartende en pas gestarte ondernemers) geeft aan dat het in 2023 moeilijker is om een bedrijf te starten dan een jaar eerder. Dit percentage is lager dan het gemiddelde van de Europese landen (40%). In Nederland is het percentage dat kansen ziet om een onderneming te starten beduidend hoger en het percentage dat faalangst heeft beduidend lager dan in de andere Europese landen. Daarentegen is het aandeel individuen dat vindt dat ze voldoende kennis, vaardigheden en ervaring (capaciteiten) hebben beduidend lager.
- Ongeveer de helft (49%) van deze groep van opstartende en pas gestarte ondernemers verwacht over vijf jaar een of meer banen te hebben gecreëerd. 15% verwacht zelfs zes of meer banen te hebben gecreëerd. Bijna de helft verwacht echter de komende vijf jaar geen banen te creëren, waaronder waarschijnlijk veel zzp-ers. De verwachte groei van het aantal banen is in Nederland enigszins lager dan het gemiddelde in de deelnemende Europese landen
- Een derde (33%) van deze groep ondernemers is voornemens te gaan exporteren en dat aandeel is gelijk aan het gemiddelde van deelnemende Europese landen.
- De GEM verzamelt ook gegevens over gevestigd ondernemerschap (Established Business Ownership rate of EBO) en dit betreft individuen die een bedrijf bezitten ouder dan 42 maanden. Ongeveer 6,7% van de beroepsbevolking is gevestigd ondernemer en dit aandeel is vergelijkbaar met het Europees gemiddelde. Voor beide geldt dat het aandeel iets is toegenomen ten opzichte van 2022.
- De GEM berekent ook een overall score voor het ondernemerschap-ecosysteem, de National Entrepreneurship Context Index (NECI). Met een score van 5,9 is het ecosysteem beter gewaardeerd dan het Europees gemiddelde (4,8). Van de deelnemende Europese landen staat Nederland op plek drie na Litouwen en Estland, en voor Zwitserland en Frankrijk. Nederland scoort vooral beter op onderwijs, culturele en sociale normen, toetredingsmogelijkheden (belemmeringen en regulering) en beschikbaarheid van financiering.
Lees hier het gehele rapport of bekijk de infographic
Geïnteresseerd in de rapporten van voorgaande jaren, ga naar deze pagina
